Metaaldetectie Benelux Voor en door metaaldetectie amateurs!
‘Andere kinderen vonden het maar raar als ik vertelde dat ik archeoloog wilde worden’
Wie is Garrett Girl Jasja
Naam : Jasja Haijkens
Bijnaam : Garrett Girl Europe
Verloofd : ja, met Ed
Kinderen : een zoon, Ruben
Geboren : 1977
Ik ben opgegroeid op een boerderij hier in de buurt en als ik ook maar even de kans kreeg liep ik met mijn schep in het weiland of door de moestuin van mijn ouders. Als ik weer binnen kwam, met grasvlekken in mijn broek en zwarte handen, terwijl ik half rijp fruit of wortelen liep te eten die ik tegen was gekomen keek mijn moeder me toch altijd een beetje nijdig aan. Desondanks bekeken mijn ouders altijd vol trots mijn “schatten” die ik dan ook mocht bewaren in een grote glazen pot op de kast.
Toen ik ouder werd, verhuisde we naar het dorp waar ik niet meer met mijn schep op pad kon. Ook mijn nieuwe vriendinnen hadden hele andere interesses dan ik. Ze vonden mij maar raar, omdat ik archeoloog in plaats van zangeres of stewardess wilde worden. Hoe langer ik in het dorp woonde en deze vriendinnen had, hoe meer ik ook ging geloven dat archeoloog worden helemaal niet zo leuk was. Uiteindelijk koos ik dus voor een opleiding in de verzorging. In het verzorgen van andere bleek ik ook wel goed te zijn en ik ben ook zeker gelukkig en blij met wat ik doe, maar mijn dromen liet ik niet los. Om deze reden reisde ik enkele jaren geleden naar Egypte en bezocht ik daar Toetanchamon en las daarnaast veel over de archeologie. Verder deed ik nog maar weinig met de verkregen kennis en informatie.
In Frankrijk kreeg ik mijn eerste metaaldetector van een vriendin en was ik compleet verkocht.
Zoals eerder verteld heb ik mijn droom nooit los kunnen laten en tot zes jaar geleden heb ik ook weinig met mijn kennis en verkregen informatie gedaan. Dit veranderde toen ik met mijn gezin op vakantie naar Frankrijk ging. Nadat we ons gesetteld hadden, zijn we vrij snel een vriendin van de familie, die jaren terug is geëmigreerd is, gaan bezoeken. Ze liet ons het huis, de tuin, de nieuwe schuur die nog in aanbouw was en de oude schuur zien. In die oude schuur, ergens achter in een hoekjes en onder de spinnenwebben en het stof, stond een metaaldetector. Deze vriendin vertelde mij dat zij deze jaren geleden bij een ijzerwaren winkel in Frankrijk hadden gekocht om oude leidingen in de tuin op te sporen. Sindsdien stond deze metaaldetector dus niets te doen. Ik vertelde haar over mijn jeugd dromen en zonder enige twijfel gaf ze hem aan mij. Ze drukte mij op het hart dat hij het waarschijnlijk niet meer zou doen, maar toch nam ik hem mee. Ondanks dat de detector vies, oud, zwart en log apparaat was, had ik nog nooit zoiets moois gezien.
Terug in Nederland kocht ik vier blokbatterijen, want die moesten erin en liep ik naar het grasveld verderop om de metaaldetector uit te proberen. Mijn geluk kon niet meer op, want hij deed het! De instellingen waren extreem simpel, twee draaiknoppen, een volume knop en een knop om de gevoeligheid in te stellen. Hij ging niet diep en was ook niet erg accuraat, maar na de eerste roestige spijker en een stuiver was ik compleet verkocht. Al snel kocht ik mijn eerste ‘echte’ metaaldetector, een Garrett 300i. Kort daarop volgde de 400i en intussen loop ik met de AT Max en de ACE Apex.
Natuurlijk staat mijn lelijke oude zwarte monster nog steeds op zolder en ik denk ook niet dat ik die ooit weg zal doen.
Eenmaal Garrett is voor mij altijd Garrett
Na mijn ‘zwarte monster’ heb ik altijd een Garrett gehad. Ik heb wel eens met andere metaaldetectors van vrienden gezocht, maar op de één of andere manier beviel me dat nooit echt of had ik er geen klik mee. Niet dat ik daarmee wil zeggen dat de andere merken slecht zijn, in tegendeel zelfs. Ik denk dat er tegenwoordig geen slechte metaaldetectors meer op de markt komen. Alle detectors worden zo goed gefabriceerd en getest en er is nu zoveel keus dat een bedrijf zich niet meer kan veroorloven om met prul op de markt te komen. Daarnaast denk ik dat je altijd met kiezen voor wat bij jou past en dat jij je één voelt met je machine. Deze match heb ik bijvoorbeeld met mijn AT Max.
Lid zijn van een groep met een groot bereik heeft voor iedereen diverse voordelen
De meeste mensen kennen mij als member van Team Garrett Europe. Samen met de acht andere members gaan we regelmatig op pad in Nederland en Europa. Helaas is dat door de COVID19-maatregelen, momenteel praktisch onmogelijk en hebben we, net als alle andere zoekdagen, ook onze Dutch Garrett Rally moeten uitstellen. Maar zoals het spreekwoord luidt ‘wat in het vat zit, verzuurd niet’. Er komen vast weer betere tijden.
Ook hebben we een eigen Facebook pagina. Deze is eigenlijk ontstaan met de achterliggende gedachte om Garrett gebruikers te willen verbinden en om ze een plek te bieden om hun ervaringen te delen. Het plaatsen van de vondsten en de verhalen erachter staan hierin ook centraal.
Mede doordat we zo`n breed bereik hebben, proberen we ook te helpen waar de we kunnen. Dit is afgelopen weken weer tot uiting gekomen toen in het nieuws bekend werd dat veel koeien overleden waren door vermalen blik in het veevoer.
Op een hakselaar, die de boer gebruikt voor het maaien en versnipperen van onder andere het gras, zit een metaaldetector. Deze filtert het ijzer eruit. Helaas detecteert deze detector geen blikjes die als zwerfafval in het gras zijn beland. Sommige boeren gebruiken daarnaast een magneet, maar uit de praktijk blijkt dat ook dat niet afdoende is.
Deze blikjes worden zodoende door het gras vermalen en belanden de snippers uiteindelijk in de maag van de koe. Ik kan niet eens uitleggen wat voor verschrikkelijke dood dit tot gevolg heeft. Naar aanleiding van dit bericht hebben wij contact opgenomen met de betreffende boer en zijn wij als team naar hem toegegaan om hem te helpen zijn weiland wat schoner te maken. De beste man had namelijk al vijf koeien verloren hierdoor.
Het resultaat was in totaal 26 kilo aan afval. Uiteraard niet alleen maar blik, maar er zaten minimaal 20 blikjes tussen, 20 die in ieder geval niet versnipperd in de maag van de koeien kunnen belanden. Dit resultaat hebben we flink gespamd op Facebook, met als doel een stukje bewustwording bij een grote groep mensen. Dit heeft er inmiddels al toe geleid dat ontzettend veel mensen zich hebben aangemeld om hetzelfde te gaan doen voor boeren in hun eigen omgeving.
Het laatste grote evenement waar we als team aanwezig waren was; Detectival in Engeland. We hebben daar op uitnodiging van Garrett en Kooistra een fantastisch weekend mogen hebben.
Garrett Girls in ontwikkeling
Een half jaar geleden heeft Jocelyn, de originele Garrett Girl, afstand gedaan van haar status. Dit heeft zij gedaan, omdat ze samen met haar man hun detector shop ging uitbreiden met andere merken en daarmee ook zou gaan zoeken. Dit ging niet samen met de Garrett Girl ethiek. Hierdoor viel er wel een beetje een gat in het Garrett Girl verhaal. Als team hebben we er over gesproken. Hoe jammer het ook is, we besloten om wat nieuws op te zetten.
Bij dit nieuws hoort ook een eigen website die inmiddels in de lucht is (www.garrettgirleurope.com). De nieuwe website biedt een platform aan alle Garrett Girls uit heel Europa en zelfs van daarbuiten, de eerste aanmeldingen uit Australië, Rusland en Amerika zijn namelijk ook al binnen gekomen. De focus van de website ligt vooral op de dames zelf en hun vondsten. Verder verwerken we er natuurlijk ook handige tips en tricks in en zorgen we ervoor dat er voor ieder land de juiste informatie voor handen is wat betreft de metaaldetectie. Kortom; een mooie nieuwe weg die we in zijn geslagen met interessante ontwikkelingen.
Als ik op pad ga dan…
Als ik zelf op pad ga, hoop ik natuurlijk altijd op iets moois, wat dat moois is blijft altijd afwachten. Persoonlijk word ik verschrikkelijk gelukkig van zegelstempels en V.O.C. spullen.
Helaas vind je van beide uiteraard weinig tot niets, op de half kale duiten na dan, maar ik heb wel het geluk gehad om meerdere zegelstempels en een permissie penning van de V.O.C. te mogen vinden.
Je hoopt natuurlijk bij je vondsten op zo oud mogelijk, althans, ik wel. Helaas is de realiteit anders. De meeste vondsten hier in de omgeving (voornamelijk stortgrond) liggen tussen de 1600 en 1900. Wat overigens niet als klagen bedoeld is, want daar zitten echte juweeltjes tussen.
stortgrond
Van grofweg de 12e tot eind 18e eeuw werd turf grootschalig als brandstof gebruikt, deze turf werd afgestoken uit veen landen. Rond de 17e eeuw werd de vraag naar turf erg groot en gaande weg kwamen deze weilanden steeds lager te liggen. In de steden kwam het riool op straat uit, de emmers werden op straat geleegd en geld, sieraden en andere objecten werden verloren. Dit alles werd zo af en toe weg geschept en afgevoerd om met al het andere afval uiteindelijk op het weiland als opvulling van de leegtes te belanden. Om deze reden zijn stortgrond vondsten ook zo divers. Alles kan je er tegen komen, van kapotte lepels tot gouden sieraden. Een goede indicator voor stortgrond zijn de scherven. Als je in bijvoorbeeld een molshoop scherfjes ziet, is de kans een stuk groter dar het om een stuk stortgrond gaat.
Wanneer ik op pad ga, maakt het mij niet zoveel uit of ik nu alleen of met anderen aan het zoeken ben. Wel is het zo dat wanneer ik alleen ben, ik meer oog voor mijn omgeving heb en vind ik naast mijn ontspanning ook wat innerlijke rust. Door deze combinatie van rust en ontspanning komen de vondsten bijna op de tweede plaats.
Als ik samen met mijn man ga zoeken, ben ik ook erg benieuwd naar wat hij vindt en komen de vondsten absoluut meer op de eerste plaats. Dan checken we bijna ieder half uur toch wel even bij elkaar of we al iets bijzonders hebben gevonden. Het is helemaal feest en altijd dikke pret als we met het team op pad gaan. Op dat moment ligt de focus voor mij echt verdeeld tussen de vondsten en het gewoon gezellig hebben met elkaar.
Altijd blij met mijn vondsten
Uiteraard kan ik mijn eerste vondst ook nog goed herinneren, dat was een stuiver van Beatrix. Niks bijzonders maar wel mooi, gewoon omdat het mijn allereerste vondst met een metaaldetector ooit was! Om deze reden en puur uit nostalgie heb ik die simpele stuiver nog steeds. Het hoeft ook geen zilver of goud te zijn terwijl je toch iets heel gaafs in je handen hebt.
Over het antwoord op de vraag; ‘wat is je mooiste vondst’ heb ik wat langer moeten nadenken. Wat is er nou gaver om een gouden dukaat, een ring of een munt te vinden. Mijn V.O.C. permissie penning was een grote kanshebber voor mijn mooiste vondst, maar het mouche doosje won het voornamelijk door het verhaal er achter.
Een mouche doosje
Weet je die kostuum films, met die grote pruiken uit bijvoorbeeld de 17e eeuw?
De edelmannen en -vrouwen in die tijd droegen mouches op hun gezicht. Dat waren kleine uitgesneden stukjes zijde in de vorm van een ster, maan of circels die “moedervlekken” moesten nabootsen, een status symbool in die tijd. Deze vlekjes werden vastgeplakt op het gezicht met wat hars. Deze mouches en het bolletje hars werden bewaard voor het slapen gaan en om te wisselen bij het uitgaan, in deze doosjes. Mijn mouche doosje heeft als afbeelding de Barmhartige Samaritaan. De meeste mouche doosjes in Nederland dragen een religieuze afbeelding, maar er zijn er nog maar weinig van gevonden.
Een andere vondst waar ik heel blij mee ben heb ik zo`n twee jaar geleden gevonden In eerste instantie leek het een mooi loden speelgoed figuurtje, op zich niets bijzonders want soldaatjes, dieren etc. worden dagelijks opgegraven. Tijdens het schoonmaken bleek dit toch iets anders te zijn. Ik had een bokkenrijder gevonden. Niet in briljante staat, maar onmisbaar een bokkenrijder! De meeste mensen hebben de legendes hier wel over gehoord en diegene die Suske en Wiske vroeger lazen zullen nu meteen aan ” thijs met zijn zilveren bok” terug denken. Ook kan je het verhaal gehoord hebben in een van de Efteling attracties.
Korte samenvatting van het verhaal van de Bokkenrijders
De legende van de Bokkenrijders spreekt nu nog steeds bij velen tot de verbeelding. De Bokkenrijders waren criminelen en volgens de legende vlogen ze op bokken door de lucht. Vanaf 1743 begon in het Zuiden van Limburg de vervolging van de vermeende Bokkenrijders. Beulen maakte een einde aan de levens van tientallen vermeende bokkenrijders. Dat gebeurde vaak op gruwelijke manieren, zoals door radbraken, vierendeling, wurging, onthoofding of de galg. Bijgelovige, labiele of mismaakte personen, die meer kans liepen opgepakt te worden, legden soms opmerkelijke verklaringen af.
Zo beweerde Matthijs Smeets, alias ‘kromme Thijs’, dat hij in 1773 een bokkenvlucht had gemaakt van Venlo naar Weert. Hij maakte er een spannend verhaal van: met 42 man had zijn roversgroep op eerder genoemde plekken diefstallen en misdaden begaan. Dit vreemde verhaal van ‘kromme Thijs’ was haast logisch als je je realiseert dat mensen met bijzondere belevenissen langer mochten blijven leven. Dit was omdat de (kerkelijke) autoriteiten wilden uitzoeken wat er nu precies aan de hand was en in hoeverre de duivel aan het werk was geweest. Anders dan de medeverdachten, die na twee maanden al aan de galg hingen, kreeg Matthijs Smeets ‘pas’ na zes maanden een strop om zijn nek.
Mijn wensen qua vondsten
Ondanks dat ik vele bucketlisters al heb mogen afstrepen, zou ik heel erg blij worden van een scherpe V.O.C. munt, een scheepjesschelling of een leeuwendaalder. Wat me ook heel gaaf lijkt is om weer iets volledig onbekends te vinden waar ik een poosje zoet mee ben voor ik weet wat het nou eigenlijk is. Dat vind ik namelijk net zo leuk als de vondst zelf, het verhaal erachter ontdekken en uitvinden waar zo’n vondst nou eigenlijk voor gebruikt werd. Al die stukjes informatie vormen bij elkaar een verhaal in mijn hoofd en aangezien ik een ‘plaatjesdenker’ ben, kan ik daar uren plezier aan beleven.
Dit wil ik startende zoekers meegeven
Laat je niet gek maken door iedereen die gevraagd of ongevraagd zijn of haar mening wil opdringen. Ga naar een gerenommeerde dealer, we hebben er meerdere in Nederland, vertel aan hun uit welke omgeving jij komt en op wat voor soort grond jij voornamelijk denkt te gaan zoeken. Naar aanleiding daarvan zullen ze een aantal suggesties doen. Beslis dan zelf of je een hele uitgebreide metaaldetector wilt of juist een met makkelijkere instellingen. Vraag, om het gevoel met de machine te krijgen, of het mogelijk is dat je de metaaldetector even op een stukje terrein uit mag proberen. Voel zelf wat goed voelt voor jou, want alleen jij bepaald met welke metaaldetector je uiteindelijk thuiskomt. Jij gaat ermee op pad, jij bent diegene die beslist en niet verkoper die jou een dwingend/ sturend advies gaf.
Ik wil graag afsluiten met een quote van Nelson Mandela die wat mij betreft toepasbaar is op het leven en de metaaldetectie.“Het doel van het bestuderen van de geschiedenis is niet om het menselijk handelen te bespotten, noch om erover te huilen of om het te haten, maar om het te begrijpen en er hopelijk dan van te leren voor onze toekomst
